Power BI – Aralık 2019 Ayı En Beğendiklerimiz

Merhaba sevgili okur! Nasılsınız? Aralık ayı bitiyor. Yılbaşı hediyelerinizi aldınız mı? Çok vaktiniz kalmadı haber vermek istedim. Yeni yıl hedeflerinizi de düşünmeyi ihmal etmeyin… Hedefsiz olmak sisli yolda yürümek gibidir. Gidersiniz evet ama hem ne kadar gittiğinizden haberiniz olmaz hem de kalan yoldan.

Genel yılbaşı konuşmamızı yaptığımıza göre Power BI Aralık 2019 güncellemelerine geçebiliriz. Görselleştirme kısmında neler varmış haydi göz atalım:

Geçerli temayı kişiselleştirme

Daha önceki güncelleme yazılarımızda bahsini geçirdiğimiz bir konu vardı: Temalar. Power BI gibi bir uygulamada görsel tarafının ağır basması gerektiğinden dolayı temalar önemli bir başlıktı. Bu sebeple temaları çeşitlendirdiler. Neler gelmişti derseniz şuraya göz atabilirsiniz. Bunun üzerine güncelleme gelmişken asıl sıkıntımız hala çözülmemiş olarak kalıyordu: Başlıkların boyutları, metinlerin yazı tipleri… Hepsi için ya tek tek bu işlemleri gerçekleştirmemiz gerekiyor ya da bir json tema dosyası oluşturmamız gerekiyordu. Bu güncelleme ile bunun önüne geçmiş oldular. Güzel bir hareket, beğendik.

Temayı özelleştir penceresi

Bu özelliği aktif etmek için Seçenekler- Önizleme özelliklerinden “geçerli temayı özelleştir” tikini aktif etmeniz gerekmektedir.

Koşullu Biçimlendirme’de yeni bir adım: URL

Arka plan geldi, yazı rengi geldi, ikon geldi. Bunların hepsi Excel’den bize tanıdıktı ama böylesini Excel’de de görmedik. “URL ile nasıl bir biçimlendirme yapılabilir?” diyen meraklı gözleri cevapsız bırakmayalım. Satırı ilgilendiren bir url varsa biz gerekli bilgilerle birlikte birleştirerek ve bunu link görünümüne getirip üzerine tıkla ve siteye git haline getirebiliyorduk. Buradaki konu ise bunu tabloda göstermeden nasıl çözerizin cevabı olmuş oluyor. Bu linkleri koşullu biçimlendirmeden eklediğimizde başlığın üzerine geldiğimizde linki görüp gidebiliriz.

Bunlara ek olarak görselleştirme anlamında karşımıza çıkan 2 konu daha beliriyor:

  • Filtre penceresi artık yukarıdaki sekmelerden kapatılıp açılabiliyor.Filter toggle

Bu özelliği kullanabilmeniz için Seçenekler- Önizleme Özellikleri’nden Güncelleştirilmiş Şerit başlığı tikinin aktif olması gerekiyor.

  • Çok kullandığınız marketten görsel varsa artık bunları pinleyerek varsayılan ekranınıza getirebiliyorsunuz.

görselleştirmeler bölmesine sabitle

Bu ay marketplace’e bir çok grafik eklendi. Bunlardan en çok beğendiklerimiz ise şöyle:

Bullet chart

Hedef gerçekleştirmelerin incelenmesi için kullanılan grafiklerde kişileri veya hedefleri karşılaştırırken bunları düzgün ve hepsini aynı yerde ifade edebilecek bir grafik bulmakta zorlanıyoruz. Bu grafik bunun için iyi bir seçenek olabilir.

Parallel Coordinates

Çok boyutlu verileri ve ilişkilerini göstermenizi sağlayan çok değişkenli sayısal verileri çizmenize olanak tanır. Örnek olarak farklı mağazalardaki farklı ürünleri, gelir veya satılan birimler gibi birden fazla ölçüme göre karşılaştırmak için kullanılabilir.

Bu ayki veri tabanı alanında ise güncellemeler ise aşağıda sizlerle buluşuyor.

Betadan çıkan ve kullanıma hazır iki veri kaynağı var:

  • Azure Data Lake Storage Gen2
  • Power Platform Dataflows

PostgreSQL

ile ilgili güzel bir gelişme var. Bu veri kaynağına bağlanmak için Npgsql sağlayıcısını ayrıca indirmemiz gerekiyordu ama bu ayki güncelleme ile birlikte bu sağlayıcı Power BI’a otomatik olarak yüklü geliyor.

AtScale, son kullanıcılara sunulmak üzere şu anda betada.

Power BI’ın veri kaynaklarına yeni eklenecekler şöyle:

Azure Time Series Insights

IOT sistemleri için optimize edilmiş; verileri toplamak, işlemek, depolamak, analiz etmek ve sorgulamak için kullanılan bir platform.

Data Virtuality Logical Data Warehouse

Farklı yerlerdeki verilerinizi tek bir çatıya aktarmanızı sağlayan ve mantıksal bağlantıları kapsayan merkezi bir veri mantığı oluşturulmasına imkan tanır.

Zucchetti HR

HR departmanlarına özel olarak tasarlanmış Vardiya Planlaması, Zaman Çizelgesi, İş Seyahat ve Gider Yönetimi gibi başlıkları içeren bir yapıdır.

Power BI ‘ın yeni sürümünü buradan indirebilirsiniz diyerek yazımı burada sonlandırıyorum. Yeni yılınız kutlu olsun!

Good game well played.

Metni Sütunlara Dönüştür (Text To Columns)

Excel’in en yararlı ve pratik özelliklerinden biride şüphesiz Metni Sütunlara Dönüştür sihirbazıdır. Bu yazımızda bu özelliğin detaylarını irdeleyeceğiz.

Çok işlevsel bir özellik olmasından dolayı İleri Excel eğitimlerimizde 7-8 farklı çözüm yöntemini uygulamaları ile gösterip anlattığımız bu konunun birkaç özelliğini aşağıdaki makalemizde bulabilirsiniz.

Bu özellik ile tek sütunda olan verileri farklı sütunlara ayrıştırabiliriz. Özelliğimiz bir nevi veri birleştirme işleminin tersidir aslında. Kullanımı oldukça kolay olan bu özellik ile verileri ayrıştırırken iki durum söz konusudur.

  1. Sınırlandırılmış Veriler
  2. Sabit Genişlikli Veriler

Sınırlandırılmış veri herhangi bir karakter ile ayrılan verilere denir. Örneğin Adı Soyadı yazılırken arada kullanılan boşluk karakteri bir sınırlandırma karakteridir.

Sabit Genişlikli veri ise metin uzunluğu anlamında eşit ve sınırlandırılmış veriye göre düzenli verilerdir. Örneğin Telefon numarası, Vergi numarası gibi.

Metni Sütunlara Dönüştür özelliği bir sihirbaz olduğu için 3 adımda bitecek bir işlemdir. Özelliğimiz ile ilgili farklı örnekler üzerinden konumuzu anlatalım.

Örnek 1:

Aşağıdaki tabloda amacımız tek sütunda verilen Adı Soyadı bilgilerinden Adı kısmının B sütununa Soyadı kısmının ise C sütununa gelmesini istiyoruz.

Yukardaki tabloda öncelikle A sütunu taratıyoruz ve Veri Sekmesinin Veri Araçları grubunda Metni Sütunlara Dönüştür özelliğine tıklıyoruz.

Daha sonra aşağıdaki pencere açılacaktır.

Tarattığımız A sütunundaki veri, Adı Soyadı bilgilerinden oluşan bir veridir ve boşluk karakteri ile ayrılmıştır haliyle bir sınırlandırma olduğu için Sınırlandırılmış seçeneği ile devam edip İleri düğmesini tıklıyoruz ve aşağıdaki ekranımız geliyor.

Yukarıdaki adıma geldiğimizde verilerin hangi ayırıcı karakter(ler) ile ayrıldığını seçiyoruz. Bu kısımda birden fazla seçeneği işaretleyebiliriz veya burada olmayan bir karakter ise Diğer kısmına o karakteri yazabiliriz örneğin “/” karakteri gibi. Aynı zamanda Veri Önizleme kısmından yaptıklarımızın sonuçlarını anlık görebiliyoruz. İleri demeden önce bu kısmı incelemenizi tavsiye ederim. Yukarıdaki işlem için Boşluk kutucuğunu seçip İleri diyoruz ve aşağıdaki son adımımız olan 3. Adım geliyor.

Bu adımda son diyerek direkt işlemi bitirebiliriz ama buradada bazı şeyleri bilmeniz faydanıza olacaktır. Öncelikle Sütun veri biçiminde Genel seçeneği seçili bu ayar Excel’in standart hücre formatıdır ve son deyip işlemi bitirdiğimizde Excel de bu kısım Genel olarak gözükecektir. Eğer Metini seçersek Excel hücresinde formatı Metin olacaktır.Tarih seçeneği ise Tarih bilgisi olan sütünun Excele hangi formatta yansıyacağıdır. (GAY=Gün Ay Yıl formatı gibi.) Eğer Sutunu içeri aktarma seçeneğini seçerseniz bu sutunu Excel’e yazmadan atlayacaktır.

Hedef kısmında ise ayrıştırmanın hangi hücreden itibaren yapılacağını gösterir. Biz burada herhangi bir hedef göstermez isek yanındaki dolu hücreleri ezer o yüzden kaç sutuna ayrılacağını önizleme kısmında gördüğümüzde ona göre boş sutun açmalıyız veya başka bir hedef hücre göstermeliyiz.

Gelişmiş kısmı ise sayısal verileri Excel’e yazarken ondalık ve binlik ayraçlarını ayarlamak içindir. Örneğin Türkiye’de sayılar yazılırken ondalık ayırcaç virgül, binlik ayıraç ise noktadır ama Amerika da ise bu durum tam tersidir. Önemli bir durumdur dikkat edilmezse sayısal değerlerde hata olabilir.

Son düğmesine tıkladığımızda Hedef kısmına B1 hücresini seçtiğimiz için ayrıştırma işlemi B sütununda Ad’lar C sütununda da Soyad’lar olacak şekilde aşağıdaki gibi ayrıştırılır.

Örnek 2: Tarihleri Düzenlemek

Tek sütunda geçersiz bir formatta yazılan tarihleri arasında Nokta(.) olacak şekilde düzenleyelim.

İlk etapta veriyi taratıp Metni sütunlara Dönüştür Özelliğimize tıklıyoruz.

İlk adımda hiçbir şey yapmadan İleri diyoruz.

2. Adımda da hiçbir şey yapmıyoruz ve İleri diyoruz.

3. Adımda Sütun veri biçimi kısmında Tarih’i seçiyoruz ve bilgilerin YılAyGün formatında olduğunu anlaması için “YAG” kalıbını seçiyoruz ve Hedef kısmında B1 hücresine tıklıyoruz.

Son düğmesine tıkladığımızda aşağıdaki şekilde Tarih alanındaki bilgilerimizi düzenlemiş oluyoruz.

Başka bir makalede görüşmek üzere hoşçakalın.

Power Pivot Data Modelindeki İlişkileri Kullanmak

Excel’in 2013 sürümünden sonra Excel Eğitimlerimizde en çok bahsettiğimiz konulardan biri tablolar arasında ilişki kurmak oluyor. Özellikle eğitimlerimizde çok fazla tablo ve veride çalışıyorsanız bu konuyu kesinlikle öğrenmeniz gerekiyor diye belirtiyoruz. 

Bu makalemizde tablolar arasında ilişki kurmanın faydaları, nasıl yapıldığı ve avantajları gibi konuları detaylıca irdeleyeceğiz.

Düşeyara fonksiyonu şüphesiz Excel kullanıcıları için büyük işler başaran bir arama başvuru fonksiyonudur. Özellikle Tablo karşılaştırma gibi işlemde çok işe yarayan bu fonksiyon ile birçok farklı iş hal edilebilmektedir. Fakat büyük verilerde tablolar arasında Düşeyara işlemini uyguladığımızda ve çok fazla tablo arasında bu işlemleri yaptığımızda Excel’in performansı ciddi anlamda düşer, çok uzun süreler bilgisayar başında beklemek zorunda da kalabilirsiniz. Bundan dolayı Excel’de Power Pivot Data Modelinin İlişkiler özelliğini kullanarak normal veritabanı tabloları arasındaki ilişkilerin kurulması gibi Excel’de de tablolar arasında ortak alanları kullanarak ilişkiler kurularak Düşeyara fonksiyonunu aradan çıkartabiliriz. Bu yöntem ile tabloları bir birine bağlayarak çeşitli analiz işlemlerini çok hızlı şekilde PivotTable ile yapabiliriz. Bu tablolar arasında ilişkileri nasıl yapacağımızı bir örnek üzerinde anlatalım.

Örneğin aşağıdaki Excel tablolarından Bölgesel Bazlı Satış Raporu oluşturalım. Bunun için önceden de dediğimiz gibi 2 seçenek vardır;

  • DÜŞEYARA gibi bir arama formülü
  • Power Pivot Veri Modelindeki İlişkiler özelliği


Şekil 11. Düşeyara ne zaman kullanılır

  • Veriler çok büyük olmadığında
  • Veriler zaten Excel dosyasında olduğunda
  • Birkaç sütunda arama yapmak için hızlı ve kolay bir çözüme ihtiyacımız varsa

 

 

 

 

 

Şekil 2

Şekil 1’de bulunan tablolar arasında Düşeyara fonksiyonunu kullanacağız.

Örneğin Şehir bazlı Satış Raporu için Düşeyara fonksiyonunu kullanarak işleme başlayalım.

Öncelikle Şekil 2’de görüldüğü gibi ilk tablomuzun D1 hücresine Şehir isminde bir alan açıp Düşeyara fonksiyonumuzu yazıyoruz ve sağda bulunan tablonun H sutununda ki Şehir bilgisini sol tarafta bulunan tablomuza Düşeyara ile çekiyoruz ve sonrasında soldaki tabloda Pivot alıyoruz.

PivotTable’nın alanlarından Satırlara Şehir alanını, Değerlerede Satış alanını sürüklüyerek bırakıyoruz ve Şehir bazımda toplam satış bilgilerini görüyoruz.

Fakat bu işlem için hem D kolonunu doldurup bir sütun harcadık hem de Düşeyara fonksiyonunu yazarak Excel’e extra iş çıkardık haliyle performans etkilenecektir.

İşlemlerde birkaç küçük tablo bizi etkilemezken büyük tablolarda bu işlem oldukça verimsiz olacaktır. Bu yüzden Power Pivot Data Modeli’ni kullanarak bu işlemleri daha profesyonel bir şekilde çözelim.

Excel 2016 da Power Pivot Data Modelin de İlişkiler nezaman kullanılır

  • Büyük verilerimiz varsa
  • Birçok tablo arasındaki ilişkileri içeren karmaşık bir Veri Modeli oluşturmanız gerekirse
  • DAX Fonksiyonları kullanılmak istenirse
  • Daha hızlı işlem yapmak gerekirse

Excel 2016 da Power Pivot Data Modelini kullanabilmek için Excel 2016 ‘ın aşağıdaki versiyonlarından birine sahip olmalısınız.

  • Excel 2016 Stand Alone program
  • Office 2016 Professional
  • Office 365 ProPlus

Bölgesel Satış Raporu Oluşturmak İçin Tablolar Excel’de olduğunda Power Pivot Veri Modelinde İlişki Oluşturmak için;

  • Excel’deki klasik tabloların Dinamik Tablolarına dönüştürülmesi ve uygun bir isim verilmesi gerekir.
  • Tablo içinde bir hücreye tıkladıktan sonra Power Pivot sekmesinden Veri Modeline Ekle düğmesine tıklanır.


  • Veri modeline Excel tablolarını ekledikten sonra isimlerini Urunler ve Bolgeler olarak değiştiriyoruz.



  • Diagram Görünümü düğmesine tıklayalım:

  • Bolgeler tablosunun Ürün Ad alanını üzerinden Urunler tablosundaki Ürün Ad alanına doğru sürükleyelim.


Tablolar arasında bağlantı kurulduğunda artık bu alanlar birbirini görmektedir.Daha sonra Veri Modeli penceresinde PivotTable düğmesini tıklayabilir ve Bölge Satışlarınızı oluşturabilirsiniz.


Ve raporumuz aşağıdaki gibi oluşacaktır.

Başka bir makalede görüşmek dileğiyle,

Hoşçakalın.